روح اله مظفری/ جامعه شناس از نگاه جامعه شناسی، چنین موانعی فقط نقص فنی نیستند؛ بلکه نشانه ای از «طرد از طریق طراحی» اند. یعنی جایی که زیرساخت به جای همبستگی، نابرابری را بازتولید می کند. وقتی خط عابر به مانع ختم می شود، پیام پنهان اما قدرتمندی به شهروندان منتقل می شود: «این شهر برای همه ساخته نشده است.» این تجربه کوچک، زمان و انرژی بیشتری را از کسانی می گیرد که توان جسمی یا مالی کمتری دارند؛ و همین نابرابری روزمره در حافظه بدنی افراد ثبت و بازتولید می شود.عبور از خط عابر پیاده باید ساده ترین تجربه شهری باشد؛ لحظه ای که شهروندان، فارغ از سن و توان جسمی، با آرامش از خیابان عبور کنند. تصور کنید سالمندی با عصا یا مادری با کالسکه، در وسط خیابان به خط عابر می رسند و ناگهان با جدولی بلند روبه رو می شوند. این توقف کوتاه، فقط یک ناراحتی لحظه ای نیست؛ بلکه روایتی بزرگ از بی عدالتی شهری است.
زبان شهر در جزئیاتش آشکار می شود: جدول های بلند و ناایمن، رمپ های غیراستاندارد، مسیرهای ناپیوسته و ترجیح خودرو بر عابر. اینها «ریزتهاجم های زیرساختی» اند؛ کوچک اما فرساینده. اعتماد به نهادهای شهری از همین لحظات روزمره ساخته یا فرسوده می شود. وقتی شهروند مجبور می شود بپرد، دور بزند یا کمک بگیرد، احساس می کند سهمی برابر از شهر ندارد. برای سالمند خسته یا کودک خردسال، همین چند لحظه اضافه راه رفتن در کنار خیابان شلوغ، به اضطراب و فرسودگی بدل می شود.
برای مدیران شهری، این موضوع یک چک لیست مهندسی نیست؛ یک مسئولیت اجتماعی است. اصلاح آن هم پیچیده نیست: هم سطح سازی اتصال خط عابر به پیاده رو، نصب رمپ های استاندارد با شیب مناسب، حذف موانع غیرضروری و تضمین پیوستگی مسیرهای ایمن. هر اصلاح کوچک، نه فقط یک تغییر فنی، بلکه بازگرداندن کرامت انسانی و اعتماد اجتماعی است.
و در نهایت، باید یادآور شد که این اصلاحات بخشی از تحقق «حق بر شهر» است؛ حقی که همه شهروندان دارند تا نه تنها به فضاهای شهری دسترسی برابر داشته باشند، بلکه در ساختن و بازآفرینی آن نیز مشارکت کنند. وقتی خط عابر به مانع ختم نمی‌شود، شهر نه فقط امن‌تر، بلکه عادلانه‌تر و انسانی‌تر می شود.
