آینده ی نه چندان روشن اراضی کشاورزی

چندین دهه از رونق بازار تغییر کاربری اراضی زراعی و باغات می گذرد و این داستان همچون یک بیماری واگیردار به نقطه به نقطه کشور منتقل می شود و بازاری پر سود را جایگزین مشقت های باغداری و کشاورزی  و سایر مشاغل وابسته کرده است.

با وجود قوانینی که برای پیشگیری و همچنین جلوگیری از این امر وضع شده است اما در مقابل تبلیغات گسترده در فضای مجازی برای تغییر کاربری، ساخت و سازهای غیر مجاز، رها کردن اراضی و باغات به قصد بایر شدن آن ها وشاید تصویب قوانینی دیگر که راهگشای تغییر کاربری اراضی باشد و ده ها راهکار دیگر،  دورنمای امیدوار کننده ای از سرانجام  اراضی کشاورزی و باغات را تداعی نمی کند.

به نظر می رسد قانون حفظ کاربری اراضی و باغات و اصلاح این قانون برای بهره وری بهتر و در ادامه این روند قانون حفاظت از خاک از یک سو و از سویی دیگر قانون جهش تولید مسکن که صراحتا بخش دولتی و به تبع آن بخش خصوصی را مکلف به تامین زمین برای ساخت مسکن نموده و تنها اراضی کشاورزی درجه یک و دو را از مستثنیات این طرح ذکر کرده است وظیفه دشواری را پیش روی حامیان حفظ کاربری اراضی و باغات قرار داده است.

بر این اساس طبق تبصره ۲ ماده 9 جهش تولید مسکن اراضی کشاورزی حاصل خیز (درجه ۱ و ۲)، جنگل‌های طبیعی و دست کاشت، بیشه‌های طبیعی، نهالستان‌ها، پارک‌ها و ذخیره گاه‌های جنگلی و مرتعی، عرصه‌های ذخیره ژنتیکی، ایستگاه‌های تولید بذر، حوضه‌های آبخیز زوجی، محدوده ایستگاه‌های پایش و اندازه گیری آبخیزداری، بستر و حریم رودخانه‌ها و انهار، چراگاه‌ها و راه‌های مسیر کوچ ایل‌نشین‌ها و مناطق چهارگانه محیط‏ زیستی نمی‌تواند برای ساخت مسکن مورد استفاده قرار گیرد.

تنها ۵میلیون هکتار زمین های کشاورزی درجه یک و دو است

به گفته ی رئیس سازمان اموراراضی بیش از 18 میلیون هکتار اراضی کشاورزی در کشور وجود دارد که تنها ۵میلیون هکتارآن درجه یک و دو، و تامین کننده ی امنیت غذایی کشور است که باید باتمام توان آن ها راحفظ وحراست کرد.

وی با اشاره به اینکه زمین بستر و رکن تولید و توسعه کشور است، افزود: برای اجرای بهتر امور باید یک دستگاه به عنوان متولی زمین ومدیریت آن تعیین شود.

رضا افلاطونی با بیان اینکه تثبت مالکیت اراضی واجرای کامل طرح آمایش سرزمین یک ضرورت است، گفت: با برنامه ریزی وتلاش های صورت گرفته هم اکنون ۶۳درصد اراضی کشوررفع تداخل و۴۵ درصد نیز سنددارشده است.

اراضی کشاورزی در خطر خرد شدن و تغییر کاربری هستند

مدیرکل دفتر حفظ کاربری اراضی نیز گفت: تغییر کاربری و خرد شدن اراضی کشاورزی ممنوع است و سازمان امور اراضی کشور با تمام توان از اراضی کشاورزی محافظت می‌کند.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان امور اراضی کشور، محسن آشتیانی در این باره افزود: متأسفانه اراضی کشاورزی در خطر خرد شدن و تغییر کاربری هستند به همین جهت سازمان امور اراضی کشور با تمام توان در برابر افراد متخلف می‌ایستد و با آنان برخورد قانونی می کند.

به گفته ی وی زمین به کالای سرمایه‌ای تبدیل شده و متأسفانه ساخت‌وساز در اراضی کشاورزی موجب ایجاد ارزش افزوده در این اراضی می‌شود و با این شرایط برخی افراد تمایل به فروش اراضی خود دارند.

وی با بیان اینکه تغییر کاربری در اراضی خرد اتفاق می‌افتد گفت: در این اراضی هزینه تولید زیاد است و محصولات هم کیفیت کمتری دارند، بنابراین نباید اجازه داد اراضی کشاورزی خرد شود.این در حالی است که مجوز احداث صنایع تبدیلی و تکمیلی، گلخانه، دامداری و مرغداری در اراضی با کیفیت پایین برای متقاضیان صادر می‌شود و مشوق‌هایی هم برای آن در نظر گرفته شده است.

وی افزود: در حال حاضر با برون‌سپاری این نظارت‌ها به بخش خصوصی و سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی و پایش هوشمند اراضی کشاورزی سعی داریم تا اراضی کشاورزی را حفظ کنیم.

آشتیانی درباره ی امکان ساخت واحد مسکونی 500 متری در اراضی  گفت: براساس قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها تغییر کاربری اراضی کشاورزی ممنوع است و هر فعالیتی بدون دریافت مجوز از جهاد کشاورزی غیرمجاز تلقی می‌شود.