مراجع صالح صدور پروانه ساخت را بشناسیم

گرفتن مجوز ساخت و ساز در هر کشور تابع تشریفات و مقررات خاصی است. در ایران دریافت چنین مجوزی تابع حدود جغرافیایی و تقسیم‌بندی قانونی مناطق است. از شهرداری‌ها تا دهیاری‌ها و سازمان‌های مناطق آزاد، هرکدام در قلمرو مشخصی اختیار صدور مجوز و نظارت بر ساخت‌وساز را دارند. در این نوشتار به تفکیک و مختصر، مراجع صالح در صدور پروانه ساختمانی را مرور خواهیم کرد.

بر اساس مقررات جاری کشور و قوانین مرتبط با نظام مهندسی و کنترل ساختمان، صدور پروانه ساختمان و نظارت بر اجرای آن و گرفتن گواهی پایان کار یا گواهی عدم خلاف به عهده مراجع مختلفی است که صلاحیت هر یک با توجه به موقعیت جغرافیایی ملک مشخص می‌شود.

داخل محدوده و حریم شهرها

در داخل محدوده و حریم شهرها، مرجع قانونی صدور پروانه، شهرداری‌ها هستند. این نهادها علاوه بر صدور مجوز ساخت، وظیفه کنترل ضوابط فنی، رعایت طرح تفصیلی و اصول شهرسازی را نیز برعهده دارند.

شهرک‌ها

در شهرک‌ها (به جز شهرک‌های صنعتی)، این وظیفه بر عهده شهرداری شهری است که شهرک در حریم آن قرار دارد. اما در شهرهای جدید، تا پیش از تشکیل شهرداری، شرکت عمران شهر جدید مجوز ساخت صادر می‌کند و پس از تشکیل شهرداری، این وظیفه به نهاد شهرداری منتقل می‌شود.

شهرک‌های صنعتی

در شهرک‌های صنعتی، مرجع صلاحیت‌دار، شرکت شهرک‌های صنعتی استان مربوطه است که یک شرکت مادرتخصصی به شمار می رود. شهرک های صنعتی اغلب در حریم شهر مشغول فعالیت هستند و تابع قوانین و مقررات خاصی کار می کنند.

مناطق ویژه اقتصادی

در مناطق ویژه اقتصادی، سازمان منطقه ویژه اقتصادی مرجع صدور پروانه است، در حالی‌که در مناطق آزاد تجاری–صنعتی، این وظیفه بر عهده سازمان عمران منطقه آزاد می‌باشد.

روستاها

در روستاها، صدور مجوز ساخت و ساز بر عهده دهیاری‌ها است و در روستاهایی که فاقد دهیار هستند، بخشداری‌ها این وظیفه را بر عهده دارند.

نکته پایانی اینکه در خارج از نقاط بالا، یعنی در محدوده‌هایی که هیچ‌یک از نهادهای یادشده حضور ندارند، مرجع صدور پروانه ساخت، توسط شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان تعیین می‌شود، و در صورت بروز ابهام، وزیر کشور یا وزیر راه و شهرسازی به‌ عنوان مقام بالادستی، مرجع صالح را مشخص می‌نماید.