اجرای حکم قلع و قمع در زمین‌هایی که وارد محدوده شهر یا روستا می‌شوند، منتفی است
بر اساس نظریه مشورتی شماره ۷/۱۴۰۴/۱۹۴ مورخ ۱۴۰۴/۰۶/۲۳ اداره کل حقوقی قوه قضائیه، اگر زمینی که پیش‌تر به دلیل تغییر کاربری غیرمجاز حکم قطعی قلع و قمع درباره آن صادر شده است، در اثر اجرای طرح هادی یا توسعه شهری وارد محدوده قانونی شهر یا روستا شود، اجرای حکم قلع و قمع موضوعیت خود را از دست می‌دهد.
متن نظریه می‌گوید:
«… اجرای حکم بر قلع و قمع مستحدثات غیرمجاز هدف قانون‌گذار از تدوین این مقرره را برآورده نمی‌سازد؛ ضمن آن‌که کاربری زمان اجرای حکم، منطبق با حکم است؛ بنابراین، اجرای این بخش از حکم منتفی است و قاضی اجرای احکام تکلیفی به اجرای حکم ندارد.»
به بیان ساده، قلع و قمع یک تکلیف حقوقی است که فقط تا زمانی معنا دارد که زمین با کاربری زراعی یا باغی خارج از محدوده و حریم شهر یا روستا قرار داشته باشد. اما اگر زمین بر اساس طرح‌های رسمی وارد بافت شهری یا طرح هادی روستایی شود، ادامه اجرای حکم خلاف منطق حقوقی و هدف قانون‌گذار خواهد بود.
این نظریه می‌تواند گره‌گشای بسیاری از پرونده‌های معلق میان مالکان و جهاد کشاورزی باشد؛ چراکه عملاً جلوی اجرای احکام قلع و قمع در اراضی‌ای که دیگر زراعی یا باغی محسوب نمی‌شوند را می‌گیرد.
